API جامع«ما اینجا هستیم تا درباره تغییرات واقعی و چشمگیر صحبت کنیم و می‌خواهیم شما هم در این مسیر شریک باشید.» این‌ها سخنان دکتر دیزیره پلاتا، استاد برجسته مهندسی اقلیم و انرژی در دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست MIT، در کنفرانس سالانه Energizing@MIT متعلق به ابتکار انرژی MIT (MITEI) بود که در تاریخ ۹ و ۱۰ سپتامبر برگزار شد.
موضوع اصلی این کنفرانس، «مقابله با چالش‌های نوظهور انرژی» بود و بیش از ۱۵۰ نفر از پژوهشگران دانشگاهی، فعالان صنعتی و سیاست‌گذاران با هدف ایجاد مشارکت‌های مؤثر برای تغییر روند تغییرات اقلیمی جهانی گرد هم آمده بودند. به گفته کارشناسان، غلبه بر این چالش‌ها بدون همکاری گسترده ناممکن است.
جاکومو سیلوستری، رئیس Eniverse Ventures از شرکت Eni نیز در یکی از سخنرانی‌ها اظهار داشت: «نوآوری تنها با تکیه بر توانایی‌های داخلی توسعه نمی‌یابد. ما باید با استارتاپ‌ها، دانشگاه‌هایی مانند MIT و نهادهای عمومی و خصوصی همکاری کنیم.»
همکار او، آنالیزا موچیولی، مدیر تحقیقات فناوری در Eni نیز افزود: «عبور از این گذار انرژی تنها در صورتی ممکن است که راهکارهای آماده برای پیاده‌سازی را با فناوری‌های نوظهور ترکیب کنیم.»
اهداف پژوهشی و تاب‌آوری شبکه برق
یکی از پنل‌های اصلی کنفرانس به موضوع تاب‌آوری شبکه برق اختصاص داشت. این مسأله با توجه به تهدیدات زیست‌محیطی، حملات سایبری و گسترش انرژی‌های تجدیدپذیر، به اولویت اصلی حوزه انرژی تبدیل شده است. به‌طور مثال، قطعی گسترده برق در اسپانیا و پرتغال در آوریل ۲۰۲۵ میلیون‌ها نفر را به مدت ۸ تا ۱۵ ساعت بدون برق گذاشت.
پابلو دوئناس-مارتینز، محقق MITEI، تأکید کرد که علت این اختلال تنها فنی نبوده، بلکه نبود زیرساخت مناسب، قواعد منسوخ بهره‌برداری و ضعف در ارتباط میان اپراتورهای شبکه در اروپا نیز نقش داشته‌اند. او پیشنهاد کرد که اپراتورها باید برای سناریوهای مختلف آماده باشند.
Jennifer Pearce، معاون شرکت Avangrid نیز اعلام کرد که هوشمندتر و مقاوم‌تر ساختن شبکه برق برای مقابله با بلایای طبیعی و تغییرات اقلیمی یک نیاز فوری است. همچنین راه‌اندازی Data Center Power Forum در سپتامبر ۲۰۲۵ برای بررسی راه حل‌های تأمین انرژی برای مراکز داده گامی مهم در همین راستا است.
ذخیره‌سازی انرژی و حمل‌ونقل پایدار
به گفته آسگون هنری، استاد مهندسی مکانیک MIT، برای تحقق اهداف آب‌وهوایی باید حدود ۳۰۰ تراوات-ساعت ظرفیت ذخیره انرژی ایجاد شود. او سیستمی به نام «خورشید در جعبه» توسعه داده که از فلزات مذاب و گرافیت برای ذخیره‌سازی انرژی حرارتی استفاده می‌کند.
نستور سپولودا از گوگل نیز گفت: «پاسخ نهایی برای ذخیره‌سازی انرژی وابسته به خدمتی است که از آن انتظار داریم؛ بازار این حوزه برنده‌ی واحد ندارد.»
در حوزه حمل‌ونقل هم تمرکز بر روی سوخت‌های پایدار در حال افزایش است. رندال فیلد، مدیر بخش تحقیقات MITEI، تأکید کرد که استفاده از سوخت‌های جایگزین سازگار با موتورها می‌تواند هزینه زیرساختی عظیمی را حذف کرده و گذار به حمل‌ونقل پاک را سرعت بخشد.
Erik Birkerts از شرکت LanzaJet گفت: «گسترش سوخت هواپیمای پایدار نیاز به افزایش تولید و کاهش هزینه‌ها دارد.»
ورونیکا رابرتسون از شرکت ExxonMobil نیز سیاست‌گذاری بی‌طرفانه و مبتنی بر چرخه عمر را برای توسعه سوخت‌های پایدار ضروری دانست.
MITEI در اوایل ۲۰۲۶ مطالعه‌ای دوساله درباره آینده سوخت‌ها برای ارزیابی بایوفیول‌ها و سوخت‌های الکترونیکی آغاز خواهد کرد.
از آزمایشگاه به بازار
در پنلی درباره تجاری‌سازی، پروژه MITEI Proto Ventures معرفی شد که هدف آن تبدیل نوآوری‌های دانشگاهی به کسب‌وکارهای تأثیرگذار است. ایونتیم آبته با استفاده از فرآیندی زمین‌گرمایی برای استخراج هیدروژن و آمونیاک پاک، شرکتی به نام Addis Energy تأسیس کرده است. همچنین اندرو اینگلیس اشاره کرد تنها ۴.۲٪ از پتنت‌ها تجاری‌سازی می‌شوند و از اهمیت پشتیبانی قوی در مراحل اولیه توسعه فناوری‌ها سخن گفت.
در بخش انرژی، راهکارهایی برای جذب و ذخیره کربن از تأسیسات گازی و حتی از خود هوا ارائه شد. در بخش خودرو، تمرکز بر باتری‌های حالت‌جامد و فناوری اینورترها برای تسهیل زیرساخت شارژ خودروهای برقی بود.
چالش‌های ژئوپولیتیکی
یکی از نگرانی‌های مشترک شرکت‌کنندگان، رقابت شدید چین و آمریکا در حوزه فناوری‌های پاک بود. به گفته کِلی سیمز گالاگر، استاد دانشگاه تافتس، ایالات متحده تقریباً در همه شاخص‌ها در رقابت فناوری‌های کم‌کربن از چین عقب افتاده است. چین امروز بیش از ۵۰٪ تولید توربین بادی و ۷۵٪ پنل‌های خورشیدی جهان را در اختیار دارد.
او تأکید کرد که سیاست‌های متغیر در آمریکا باعث سردرگمی و کاهش سرمایه‌گذاری خصوصی می‌شود. اما در عین حال، با بازسازی زنجیره‌های تأمین داخلی، ثبات سیاست‌گذاری، جذب استعدادهای بین‌المللی و همکاری جهانی هنوز امیدی برای رقابت وجود دارد.
نمونه‌ای از این همکاری جهانی، سرمایه‌گذاری مشترک آمریکا و چین برای تولید باتری‌های لیتیوم-آهن-فسفات در آمریکاست که به کاهش ریسک‌های ژئوپولیتیکی نیز کمک می‌کند.
در پایان، پلاتا سخنان خود را با این امید به پایان رساند: «امیدوارم روزی به این کنفرانس نگاه کنید و بگویید من در زمانی حضور داشتم که برخی از سخت‌ترین چالش‌های انرژی و اقلیم را حل کردیم.»
