در سال‌های اخیر، سرمایه‌گذاری در منابع انرژی تجدیدپذیر به سطحی بی‌سابقه رسیده است. اما با توجه به شرایط ناپایدار سیاسی و عدم قطعیت درباره یارانه‌های دولتی برای انرژی پاک، این فناوری‌ها باید خود را برای رقابت مستقیم با سوخت‌های فسیلی آماده کنند. این پیام اصلی شرکت‌کنندگان در کنفرانس انرژی MIT در سال 2025 بود.
برایان دیس، پژوهشگر ارشد نوآوری در MIT، در پانل افتتاحیه گفت: «این فناوری‌ها کمتر به چرخ کمکی و بیشتر به زمین بازی برابر نیاز دارند».
کنفرانسی که هر سال توسط دانشجویان MIT برگزار می‌شود، امسال با محوریت «از نوآوری تا تجاری‌سازی: راندن فناوری‌های آب‌وهوایی به سمت بازار» برگزار شد. سخنرانان در این رویداد، در کنار ابراز خوش‌بینی نسبت به رشد فناوری‌های سبز، درباره چالش‌های سیاسی و قوانین متغیر نیز هشدار دادند.
دیس چشم‌انداز فعلی انرژی را به سه بخش تقسیم کرد: خوب، بد، و زشت. بخش خوب: سرمایه‌گذاری در انرژی پاک در ایالات متحده در سال 2024 به بالاترین سطح خود یعنی ۲۷۲ میلیارد دلار رسید. بخش بد: کاهش اعلام طرح‌های سرمایه‌گذاری در آینده. و بخش زشت: شرایط کلان اقتصادی مثل نرخ بهره بالا، عدم قطعیت و تعرفه‌های سنگین که ساخت زیرساخت‌های ضروری را دشوار کرده‌اند.
چشم‌انداز در حال تغییر انرژی پاک
در یک پنل درباره هوش مصنوعی و افزایش تقاضای برق، بحث شد که فناوری می‌تواند هم محرک تحول در انرژی پاک باشد و هم فشار اضافی بر زیرساخت‌های موجود وارد کند. به گفته لوسیا تیان، رئیس دپارتمان انرژی پاک در گوگل، «ما مسئولانه در حال ساخت زیرساخت‌های دیجیتال هستیم و بخشی از آن شامل توسعه زیرساخت انرژی تمیز است».
در طول این دو روز، اهمیت هزینه به‌ازای هر واحد انرژی و قابلیت مقیاس‌پذیری فناوری‌ها به‌عنوان عوامل کلیدی برای موفقیت آن‌ها بارها تکرار شد. همچنین بر نقش سیاست‌گذاری عمومی و سرمایه‌گذاری‌های دولتی برای حل چالش‌هایی مانند مدرن‌سازی شبکه برق تاکید شد.
ونسا چن، مدیر سابق وزارت انرژی آمریکا، هشدار داد که کاهش بودجه‌های غیرمستقیم تحقیقات، بر تمامی دانشگاه‌های تحقیق‌محور تأثیر منفی خواهد گذاشت.
در پنلی با عنوان «گذار به انرژی پاک بدون توسعه شبکه ممکن نیست»، ماریا رابینسون اشاره کرد که مردم عادی به‌تنهایی نمی‌توانند بودجه لازم برای توسعه شبکه برق را تأمین کنند و اینجاست که باید دولت وارد عمل شود.
دیوید کوهن-تنوجی از محققان MIT، اشاره کرد که وقوع پدیده‌های جوی شدید در سال‌های اخیر باعث شده بحث تغییرات اقلیمی واقع‌بینانه‌تر دنبال شود.
همه گزینه‌ها روی میز است
در کنفرانس، از فناوری‌های نوظهوری مانند انرژی هیدروژنی، زمین‌گرمایی، همجوشی هسته‌ای و جذب کربن نیز سخن گفته شد.
الکس کریلی، مهندس ارشد در شرکت Commonwealth Fusion Systems، درباره آینده همجوشی هسته‌ای گفت: این فناوری نه‌تنها ایمن‌تر از نیروگاه‌های هسته‌ای سنتی است، بلکه به لطف فناوری ابررساناهای ارزان‌تر می‌تواند اقتصادی نیز باشد.
کوئین وودارد از شرکت Fervo Energy گفت از طریق نوآوری در حفاری و کاهش هزینه نیروگاه‌ها، انرژی زمین‌گرمایی را مقرون‌به‌صرفه‌تر کرده‌اند. او تاکید کرد: «تمرکز بر کاهش هزینه‌ها برای موفقیت این صنعت ضروری است».
در تمام پنل‌ها یک پیام مشترک شنیده می‌شد: ما به راهکارهای متنوعی نیاز داریم و باید از تفکر «یکی به‌جای دیگری» پرهیز کنیم. پیتر الیس از Nature Conservancy گفت: «ما با بزرگ‌ترین چالش بشریت مواجه‌ایم. پس همه راه‌حل‌ها باید روی میز باشند».
مسیر پیش رو
سخنرانان بارها بر لزوم همکاری میان دانشگاه، صنعت و دولت برای رسیدن به اهداف اقلیمی تاکید کردند. ایمی لورز از مایکروسافت گفت: «دانشگاه‌ها باید بیشتر روی مقیاس‌دهی به نوآوری‌ها تمرکز کنند. ذهنیت دانشگاهی باید تغییر کند.»
در پنلی دیگر درباره عبور از مرحله آزمایشگاهی، حنان حپی مدیرعامل Exowatt گفت: «در نهایت برق یک کالاست. مشتریان فقط به‌دنبال برق ارزان و در دسترس هستند.»
ملیسا ژانگ از Azimuth Capital هم هشدار داد که توسعه زیرساخت انرژی ممکن است بیش از یک چرخه سیاسی طول بکشد و به دلیل عدم قطعیت در سیاست‌های حمایت از انرژی پاک، آینده این حوزه نیازمند تدبیر است.
در پایان، جین گبولیس، مدیرعامل World Energy یادآوری کرد: «همه این شرکت‌های موفق، از یک ایده، به آزمایشگاه، به اثبات مفهوم و سپس به مقیاس‌پذیری رسیدند. این یک فرآیند مداوم است.»
